Troch szaharda (W mieście Troki / In the town of Trakai)

domW 1915 roku ludność zamieszkująca zachodnie gubernie Imperium Rosyjskiego zmuszona była porzucić swe domy i ewakuować się w głąb Rosji za linię frontu. Dotknęło to również przedstawicieli społeczności karaimskiej z Trok i Wilna. Spokojną przystań bieżeńcy znajdowali w miejscach osiedlenia Karaimów w Smoleńsku, Kijowie, Moskwie czy Charkowie, wielu dotarło również na Krym. Powracając na początku lat 20 XX wieku do swych zrujnowanych domów przywieźli ze sobą usłyszane tam piosenki i melodie. Niektóre z nich zostały zaadoptowane do słów pisanych w rodzimym dialekcie trockim języka karaimskiego. Jedną, z takich piosenek jest właśnie Troch szaharda. Szymon Firkowicz, autor słów, który w okresie bieżenstwa przebywał w Eupatorii na Krymie napisał je do melodii bardzo popularnej krymskiej piosenki pojawiającej się w źródłach pod różnymi tytułami: Szu Jałtadan, Inkermanda, Ben Jaltada taš jukledim. Zmodyfikowane słowa krymskiej piosenki i dostosowane do trockich realiów stały się podstawą popularnej karaimskiej piosenki o niemożliwej i niespełnionej miłości.

opracowanie i produkcja muzyczna: Karolina Cicha
aranżacja: Karolina Cicha & Spółka 
w składzie:
Karolina Cicha: wokal, akordeon, klawisze
Patrycja Betley: instrumenty perkusyjne
Karolina Matuszkiewicz: instrumenty smyczkowe (kemancze, skrzypce)
Mateusz Szemraj: instrumenty strunowe (cymbały, saz, oud, kantele)
miks i mastering: Andrzej Kijanowski

Tłumaczenie słów z języka karaimskiego: Zofia Abkowicz 
Konsultant języka karaimskiego, dialekt trocki: Romuald Čaprockij
Tłumaczenie słów z karaimskiego na angielski: Karina Firkavičiūtė

 

Troch szaharda bir kyz siuwdium.
Ata biermiadi.
Uzach ëdim urusz tiuźdia,
Ölium kiel'miadi.

Kiel', kiel', kiel' siuwiar dostczam,
Kuczajym sieni.
Basz jazyszym kołajłasa,
Ałajym sieni.

Mień urusztan üwgia kajttym.
Dostczam kieliaszkiań.
Jasz kioziumdiań ki tiogiul'diu -
Gal'wie kien'laszkiań.

Kiel', kiel', kiel' siuwiar dostczam,
Kuczajym sieni.
Basz jazyszym kołajłasa,
Ałajym sieni.

Mun sanduhacz bahda sarnejt,
Ëkiow jyrlajrych.
Sień-die ërksiź, mień-die ërksiź
Birdiań jyłajych.

Kiel', kiel', kiel' siuwiar dostczam,
Kuczajym sieni.
Basz jazyszym kołajłasa,
Ałajym sieni.

W mieście Troki pokochałem dziewczynę.
Ojciec [mi jej] nie dał.
Daleko na polu bitwy byłem,
Śmierć nie przyszła.

Przyjdź, przyjdź, przyjdź, ukochana,
Niechże cię obejmę,
Jeśli los będzie mi sprzyjał,
Wezmę cię [za żonę].

Powróciłem z wojny do domu,
Ukochana zaręczona [z innym].
Od łez, które wylały się z mych oczu,
[Jezioro] Galwie wezbrało!

Przyjdź, przyjdź, przyjdź, ukochana,
Niechże cię obejmę,
Jeśli los będzie mi sprzyjał,
Wezmę cię [za żonę].

Oto słowik w sadzie śpiewa,
Zaśpiewajmy i my oboje,
Tyś bezsilna, jam bezsilny,
Zapłaczmy razem!

Przyjdź, przyjdź, przyjdź, ukochana,
Niechże cię obejmę,
Jeśli los będzie mi sprzyjał,
Wezmę cię [za żonę].

 

 

In the town of Trakai I loved one girl.
Her father didn’t give [me her].
In the battle field I’ve spent a long time,
My death didn’t come.

Come, come, come my beloved friend,
I’ll embrace you.
If my destiny is favourable enough,
I’ll take you [as a wife].

I returned home from the war,
To see my friend betrothed.
My tears that flowed
Enlarged the [lake] Galve.

Come, come, come my beloved friend,
I’ll embrace you.
If my destiny is favourable enough,
I’ll take you [as a wife].

A nightingale warbles in the garden,
Let’s sing together!
You are unfortunate and I’m unfortunate.
Let’s weep together!

Come, come, come my beloved friend,
I’ll embrace you.
If my destiny is favourable enough,
I’ll take you [as a wife].

 

 

 

 

Bibliografia

 

Szu Jałtadan

  • Alijew, F. 2001 Antologija krymskoj narodnoj muzyki. Simferopol, 320-321. 
  • Kefeli A. 2018. Sivri Sinėk Saz. Sbornik muzykal’nogo fol’klora krymskich karaimov. Ašdod. 247-248.