W 1915 roku ludność zamieszkująca zachodnie gubernie Imperium Rosyjskiego zmuszona była porzucić swe domy i ewakuować się w głąb Rosji za linię frontu. Dotknęło to również przedstawicieli społeczności karaimskiej z Trok i Wilna. Spokojną przystań bieżeńcy znajdowali w miejscach osiedlenia Karaimów w Smoleńsku, Kijowie, Moskwie czy Charkowie, wielu dotarło również na Krym. Powracając na początku lat 20 XX wieku do swych zrujnowanych domów przywieźli ze sobą usłyszane tam piosenki i melodie. Niektóre z nich zostały zaadoptowane do słów pisanych w rodzimym dialekcie trockim języka karaimskiego. Jedną, z takich piosenek jest właśnie Troch szaharda. Szymon Firkowicz, autor słów, który w okresie bieżenstwa przebywał w Eupatorii na Krymie napisał je do melodii bardzo popularnej krymskiej piosenki pojawiającej się w źródłach pod różnymi tytułami: Szu Jałtadan, Inkermanda, Ben Jaltada taš jukledim. Zmodyfikowane słowa krymskiej piosenki i dostosowane do trockich realiów stały się podstawą popularnej karaimskiej piosenki o niemożliwej i niespełnionej miłości.
opracowanie i produkcja muzyczna: Karolina Cicha
aranżacja: Karolina Cicha & Spółka
w składzie:
Karolina Cicha: wokal, akordeon, klawisze
Patrycja Betley: instrumenty perkusyjne
Karolina Matuszkiewicz: instrumenty smyczkowe (kemancze, skrzypce)
Mateusz Szemraj: instrumenty strunowe (cymbały, saz, oud, kantele)
miks i mastering: Andrzej Kijanowski
Tłumaczenie słów z języka karaimskiego: Zofia Abkowicz
Konsultant języka karaimskiego, dialekt trocki: Romuald Čaprockij
Tłumaczenie słów z karaimskiego na angielski: Karina Firkavičiūtė
|
Troch szaharda bir kyz siuwdium. Kiel', kiel', kiel' siuwiar dostczam, Mień urusztan üwgia kajttym. Kiel', kiel', kiel' siuwiar dostczam, Mun sanduhacz bahda sarnejt, Kiel', kiel', kiel' siuwiar dostczam, |
W mieście Troki pokochałem dziewczynę. Przyjdź, przyjdź, przyjdź, ukochana, Powróciłem z wojny do domu, Przyjdź, przyjdź, przyjdź, ukochana, Oto słowik w sadzie śpiewa, Przyjdź, przyjdź, przyjdź, ukochana,
|
In the town of Trakai I loved one girl. Come, come, come my beloved friend, I returned home from the war, Come, come, come my beloved friend, A nightingale warbles in the garden, Come, come, come my beloved friend, |
- Gawrońska B. (ed.) 1933. 16 pieśni. Wilno: 14. pod tytułem W Inkiermanie
- Firkovičius, M. (ed.) 1989. Karaj jyrlary. Vilnius. 131;
- Firkavičiūtė, K. (ed.) 1997. Čypčychlej učma Trochka. Vilnius. 168,
- Kobeckaitė, H. (ed.) 2015. Bir kiuń ėdi... Buvo tokia diena... Vilnius. 158.
- Firkavičiūtė, K. 2002. Lithuanian Karaims. A Multicultural Musical Minority. Astrauskas, R. (ed.) – Ethnic relations and musical folklore. Proceedings of Conference devoted to Centennial Anniversary of Jadwiga Čiurlionytė. Vilnius: 131.
- Firkavičiūtė, K. 2016. Życie w pieśni karaimskiej = Life in Karaim Songs = Gyvenimas karaimų dainose = Tirlik karaj jyrlarynda. Wrocław, 66-70
Szu Jałtadan
- Alijew, F. 2001 Antologija krymskoj narodnoj muzyki. Simferopol, 320-321.
- Kefeli A. 2018. Sivri Sinėk Saz. Sbornik muzykal’nogo fol’klora krymskich karaimov. Ašdod. 247-248.